Lale Devri’nin son büyük yapısı olan İshak Paşa Sarayı, Topkapı Sarayı’ndan sonra son dönemlerde yapılmış olan en ünlü ve değerli saraylardan biridir. Etrafı dağlarla çevrili olan saray yüksek bir tepenin üzerine inşa edilmiştir. Sarayın yapımındaki bir diğer ilginç bilgi ise sarayın tamamlanması yaklaşık 100 yıl sürmüştür.
İshak Paşa Sarayı Tarihçesi
İran seferinde Osmanlı ordusuna cesaret ve kahramanlık göstermek isterken sağ kolunu kaybeden ‘Çolak’ lakaplı Abdi Paşa tarafından sarayın yapımına başlanmıştır. 1685 yılında yapımına başlanan saray 1784 yılında bitirilmiştir.
99 yıl süren inşa süresinde Abdi Paşa’dan sonra sarayın devamını Çıldır Valisi İshak Paşa ve torunu Mehmet Paşa tamamlamıştır.
Sarayın Harem Dairesi’nde yer alan Takkapı Kitabesi’ne göre Hicri 1199, Miladi 1784 yılında tamamlandığı Osmanlı Türkçesi ile yazılmıştır.
Sarayın yapımını Abdi Paşa başlatmasına rağmen İshak Paşa Dönemi’nde tamamlandığı için ismini tamamlayan kişiden almıştır. Resmi kayıtlara göre İshak Paşa Sarayı olarak bilinmesine rağmen halk arasında Kela Behlül Paşa (Behlül Paşa Kalesi) olarak anılmaktadır.
İshak Paşa Sarayı Hakkında Bilgi
18. yüzyıl Osmanlı mimarisinin en belirgin örneklerinden olan bu saray yaklaşık olarak 115 x 50 metre ölçülerinde bir alana inşa edilmiştir. Saraydan öte bir külliye olarak değerlendirilmesi daha doğru olan bu tarihi yapının süslemelerinde Selçuklu sanatı ön planda tutulmuştur.
Sarayın yapımında kullanılan kesme taşlar kızıl rengine yakın olduğu için ‘gün batımına’ doğru ziyaret ettiğiniz zaman eşsiz fotoğraf kareleri yakalayabilirsiniz.
Selçuklu mimarisinin en güzel örneklerinden biri ise sarayın avlusunda yer alan sekizgen türbedir. Saraydan daha ötesi bir külliye olarak değerlendireceğimiz bu tarihi yapı 14 bölümden oluşmaktadır.
- Dış Cephe
- ve II. Avlu
- Selamlık Dairesi
- Aşevi
- Cami Binası
- Hamam
- Hamam Dairesi ve Odaları
- Merasim ve Eğlence Odası
- Tak Kapılar
- Cephanelik
- Zindan
- Fırın
- Türbe Binası
- İç Kısımları (Pencereler – Dolaplar)
1917 Rus İhtilali sırasında sarayın altın kaplamalı kapısı Ruslar tarafından kaçırılmış, şu an Moskova Müzesi’nde sergilenmektedir. Sarayın dış cephesinden incelendiği zaman görünen boşlukları merkezi ısıtma sistemiyle ısındığını belirtmektedir. Dünya üzerinde ilk kalorifer sistemi kurularak ısınan saraydır. Son dönemin önemli örneklerinden biri olan İshak Paşa Sarayı, 2000 yılında UNESCO Geçici Miras Listesi’ne eklenmiştir.
Saray girişinin sağ tarafında cami ve türbe bulunmaktadır. Bu türbe içerisinde Çolak Abdi Paşa ile İshak Paşa yakınlarının mezarlıkları vardır.
Saray iki avludan oluşmakta, birinci avluda bulunan yapıların çoğunluğu yıkılmıştır. Halk arasında 366 odalı saray olarak bilinen bu tarihi yapının kaç odalı olduğu hakkında net bir bilgi bulunmamaktadır. Günümüzde binaların büyük bir kısmı çökmüş, hatta olası tehlikelere karşı temeline kadar sökülmüş odalar da mevcuttur.
İshak Paşa Sarayı Efsanesi
İshak Paşa Sarayı hakkında iki farklı efsane bilinmektedir. Bu efsanelerin ne kadar doğru olduğu ise tartışılır.
- Saraya bir suçlu girdiği zaman zindanlar bir ışık oyunu saçılıyor, suçlunun işlediği suç oranına göre az ışıklı ve ya çok ışıklı bir zindanda cezasını çekiyormuş.
- Saray etrafında bulunan dağlarda yaşayan yerli halkın sağdığı süt üst düzey bir yeraltı tesisatı ile saraya ulaştırılıyor, buradaki çeşmelerden süt aktığı söylenmektedir.
İshak Paşa Sarayı Nerede?
İshak Paşa Sarayı ve ya İshak Paşa Külliyesi olarak bilinen bu tarihi yapı Ağrı Dağı’nın yakınında yer alan Doğubayazıt’ın 5 kilometre uzağında bulunmaktadır.
Adres : 04400 Yukarıtavla Köyü/Doğubayazıt/Ağrı
İshak Paşa Sarayına Nasıl Gidilir?
İshak Paşa Sarayı’na ulaşabilmek için öncelikle Ağrı’ya ulaşmalısınız. Ağrı’nın Doğubayazıt ilçesinde bulunan bu saraya ulaşmak için;
Ağrı şehir merkezinden E-80 karayolunu kullanarak, yön tabelalarını takip edip Doğubayazıt ilçesine öncelikle ulaşmalısınız. Doğubayazıt ilçe merkezinden öncelikle Ağrı Caddesi ardından sağa dönerek Rıfkı Başkaya Caddesi üzerinde yer alan yön tabelalarını takip ederek İshak Paşa Sarayı’na kolayca ulaşabilirsiniz.
İshak Paşa Sarayı, Ağrı il merkezine yaklaşık 102 kilometre Doğubayazıt ilçe merkezine yaklaşık olarak 5 kilometre uzaklıktadır. İl ve ilçe merkezinden hareket eden dolmuş hatları bulunmaktadır.
İshak Paşa Sarayı Ziyaret Saatleri ve Günleri
İshak Paşa Sarayı’nda diğer saraylarda olduğu gibi yaz ve kış dönemi ziyaretçi kabul politikası uygulanmaktadır.
Nisan ile Ekim tarihleri arasında açılış saati 08.00 kapanış saati 19.00 olarak belirlenmiştir. 03 Ekim ile 14 Nisan tarihleri arasında ise açılış saati 08.00 kapanış saati 17.00’dır. Pazartesi günleri bu saray ziyarete kapalıdır.
İshak Paşa Sarayı Giriş Ücreti
Bu sarayın giriş ücreti ise 6 TL olarak belirlenmiştir. Bunun dışında Müzekart sahipleri burayı ücretsiz bir şekilde gezebilirken sarayda Müzekart satışının yapılmadığını da hatırlatalım.
Yorum yap