Tarihsel geçmişi, kültürel zenginliği ve coğrafi konumu nedeniyle bir kültür beşiği olan Hatay; Türk mutfağı, Arap mutfağı ve Yörük mutfaklarından aldıkları lezzetlerden oluşan zengin bir mutfak kombinasyonuna sahiptir.Coğrafi konum olarak Orta Doğu ile Akdeniz’in kesişme noktasında yer alması, Çukurova’nın verimli toprakları, zengin bitki örtüsü, hayvancılığı ve sahip olduğu asırlık tarihi ile Hatay mutfağı, ülkenin en özel lezzetlerinden birine sahip olan mutfak olarak kabul edilmektedir.
Hatay mutfağının en vazgeçilmez lezzetlerinden birisini zeytinyağı oluşturmaktadır. Kasapların ve fırıncıların, mutfak zenginliğinde önemli rol oynadığı, birçok yemeğin hammaddesinin kasaplar tarafından hazırlanarak yakınlardaki fırında pişirildiği ve çiğ sebzeler ile otların yoğunluklu olarak kullanıldığı mutfakta, kullanılan özel baharatlar, acılar ve ekşiler önemli bir yere sahiptir.Hatay mutfağında, kebaplar, aş ve pilavlar ve sulu yemekler önemli yer tutarken Hatay Yöresel Yemekleri listesinin bir kısmı şu şekildedir; kağıt kebabı, oruk, zahter salatası, künefe, küflü çökelek salatası, turplu tarator, humus, peynirli irmik helvası, dövme (aşşur), semirsek, tepsi kebabı, humus, sarmaiçi, yumurta öccesi, kabak tatlısı, cevizli biber, patlıcanlı yoğurtlama şeklinde sıralanabilir.
Hatay’ın Yöresel Yemekleri
Peki 460 farklı çeşitten oluşan ve 200’den fazlası sadece bölge içerisinde yapılan Hatay’ın yöresel lezzetleri nelerdir?
Tepsi Kebabı : Taze kıymanın, baharat ve yağ ile tepsiye dizilerek üzerine domates, biber ve sarımsak doğranarak odun ateşinde pişirilmesi ile hazırlanır.
Hatay Tava : Derin bir güvecin içerisinde et ve iç malzemenin hazırlanarak fırında pişirilmesi ile hazırlanır.
Kağıt Kebabı : Et ile iç malzemelerin hazırlanarak tepsiye serilmiş olan yağlı ıslak kağıdın üzerine serilerek fırında pişirilmesi ile hazırlanır ve köfte kıvamında olmakla birlikte kendi suyunda pişer.
Belen Tavası: Türk güveç yemeklerine benzeyen belen tavası, kuzu kuşbaşının domates, sarımsak, yeşil biber ve baharat ile hazırlanarak kiremitte pişirilmesi ile hazırlanır.
Ciğerli Cartlak Kebabı: Ciğer şişe benzeyen ve kuşbaşı büyüklüğünde iri bir şekilde kesilmiş iki ciğerin, bir kuyruk şeklinde şişlenerek pişirilmesi ile hazırlanır.
Hatay Oruk: İçli köfteye benzer bir yemek türüdür ve içli köftenin silindir halinde olanına denir.
Sini Oruğu: Tepsi tabanına bulgurun ince bir şekilde serilerek üzerine aynı kalınlıkta kıyma ve hemen üzerinde tekrar bulgur tabakası ile ceviz serildikten sonra fırında pişirilmesi ile hazırlanır.
Kaytaz Böreği: En ünlü Hatay böreği olarak bilinir ve etin hamur ile karışıtılarak pişirilir ve kahvaltılık olarak sıcak sıcak servis edilir.
Zahter Salatası: Arap mutfağının önemli bir baharatı olan zahterin, salatası da içerisine, taze soğan, maydonoz, nar ekşisi, pul biber ve zeytinyağı konularak karıştırılması ile hazırlanan bir mezedir.
Keşkek: Yarım buğday ve et ile hazırlanan ve Hatay içerisinde yoğun olarak tüketilen bir düşün yemeğidir.
Hatay Katıklı Ekmek: Biber salçası, susam, baharat ve hamurun karıştırılarak fırında pişirilmesi ile hazırlanır ve kahvaltılık olarak servis edilir.
Tuzda Tavuk: Bütün bir tavuğun kalın bir tuz tabakası ile kaplanarak pişirilmesi ile hazırlanır.
Sembusak: Dilimlenmiş olan 3 kat hamurun içerisinde kuzu kıyma ile baharatların eklenerek pişirilmesi ile hazırlanan börek türüdür.
Oruk: Et, bulgur ve baharatların karıştırılarak ceviz, fıstık ve yağda kavrulmuş kıymaya eklenerek fırında pişirilmesi ya da yağda kızartılması ile hazırlanan bir içli köfte türüdür.
Künefe: Hatay’ın en meşhur tatlısıdır ve içerisine taze peynir koyularak yapılan tel kadayıf türü olarak bilinir.
Katıklı Ekmek : Ispanak, çökelek ve diğer malzemelerinin karıştırılarak hamur içerisine konulması ve fırında pişirilmesi ile hazırlanmakla birlikte Ispanaklı ekmek olarak da bilinmektedir.
Tepsi Kebabı: Köfteye benzeyen ve kıymanın tepsi içerisine yayılarak fırında pişirilmesi ile yapılan bir kebap çeşididir ve “kağıda kebap” olarak da bilinmektedir.
Ekşi aşı: Su ile domates suyunun baharatlar ile birlikte kaynatılmasından sonra içerisine içli köfte konularak hazırlanan bir sulu yemektir.
Yoğurt aşı: Et yerine yağ ve baharat ile hazırlanan içli köftelerin, su ve tuzlu yoğurdun suyu ile kaynatılan karışıma atılarak pişirilmesi ile hazırlanır.
Bunlara ek olarak, bölgede pişirilen diğer yemekler ise; 15 ve 16. Yüzyıllarda, Suriye’deki kent soylularının mutfaklarında pişen Kamhi, benzer türlerinin Mısır ve Lübnan’da yapılan ve 16. Yüzyıla ait bir İran mutfağı yazmasına görei dövülmü buğday ve ekşitilmiş süt ile yapılan kişki leben, 2. Dünya savaşı sırasında buğdayın azalmasından sonra yerini tutması için beyaz darı kullanılarak yapılan ak darı çorbası, kuru ekmeklerin ziyan olmaması için sakatat suyu ya da kemik suyu ile yapılan ve içerisine kuşbaşı et, papates ve soğan konulan tirit, güvercin içlerinin pirinç ile doldurularak haşlanması ile yapılan güvercin dolması, dağ elmalarının kurutularak yemeğe konulmasından dolayı adlandırılan tüffahiyye, 16. Yüzyılda, Topkapı Sarayı’nda, içerisine koyun budu, tereyağı, soğan, asma kabak, haşlanmış nohut, koruk suyu, kuru nane ve tarçın konularak yapılan kabak bastı ve 15. Yüzyılın tek soğuk yemeği olarak bilinen pazı yoğurtlaması şeklinde sıralanabilirler.
Yorum yap