Sahip olduğu binlerce yıllık kültür birikimi, tarihsel süreçleri içerisinde ev sahipliği yaptığı onlarca uygarlık ve coğrafi şartlarının da etkisi ile Şanlıurfa, Türkiye’nin yöresel lezzetleri içerisinde ayrı bir öneme sahip durumdadır. Urfa yemeklerinin lezzetleri kadar besin değerlerinin yüksek olması ve halkın sadece yemek yapma becerisine değil aynı zamanda paylaşma becerisine de sahip olması bölgeyi eşsiz kılan özellikler arasında yer almaktadır. Genel olarak bilinen “Halil İbrahim Sofrası” deyimi, Urfa insanının misafirperliğini göstermekle birlikte bu misafirperverliğin ise; gün içerisindeki öğünlerin hiçbirini misafirsiz yemeyen Hz. İbrahim’den geldiğine inanılmaktadır. “Şanlıurfa’nın yöresel yemekleri” bu şehrimize gezi planlayan tüm ziyaretçilerin tatması gereken müthiş lezzetler sunmaktadır.
Güneydoğu Anadolu mutfağının nerdeyse bütün özelliklerini bünyesinde barındıran Şanlıurfa’da yemekler, bol acılı, salçalı ve baharatlı olarak yapılmakla birlikte baklagiller ile birlikte buğday, çorbalar ve meze türü soğuk yemeklerde sıklıkla yer alır.
Şanlıurfa’nın Yöresel Lezzetli Yemekleri
Şanlıurfa’nın bütün lezzetleri akıllarınıza kazınacak güzellikte olmakla birlikte belli başlı bazı lezzetleri Şanlıurfa ile özdeşleşmiş durumdadır. Bu lezzetlerden kısaca bahsetmek gerekirse;
Çiğ Köfte : Önceden kurutularak çekilen bulgur, az oranda yağ ve dövüldükten sonra macun haline getirilmiş yağsız etin karışımından oluşan ve içerisine eklenen domates, salça, soğan, sarımsak, karabiber, tarçın, tuz, maydanoz ve isot gibi mineral ve vitamin yönünden zengin birçok gıda maddesinin birlikte yoğrulması ile oluşan oldukça otantik bir Şanlıurfa yemeğidir. Çiğ köfte, genel olarak ayran eşliğinde yenilir ve amaç doymaktan ziyade tatmaktır. Türkiye’nin hemen hemen her ilinde çiğ köfte yapılmaktadır ancak Urfa’da yediğiniz bir çiğ köfte’nin benzerini bir başka yerde bulamayabilirsiniz.
İsot (Pul Biber)
Yeşil ve kırmızı biberin genel adı olan isot, kırmızı biberin kurutularak dövüldükten sonra içerisinde zeytinyağı katılması ile elde edilir. “Şanlıurfa Pul Biberi” olarak patenti alınmış olmakla birlikte Avrupa ve Amerika da dahil olmak üzere dünyanın birçok noktasına ihraç edilmektedir.
Urfa Yağı
Şanlıurfa sınırları içerisinde doğal ortamlarında beslenen koyunlardan alınan sütlerden yapılan tereyağının damıtılması ile oluşturulur. Ülke geneline yayılmış bir üne sahip olmasının yanısıra kokusu, lezzeti ve rengi ile baklava ve diğer tatlıların vazgeçilmez öğeleri arasında yer almaktadır.
Mırra ( Yöresel Acı Kahve )
Günlük kullanıma yetecek miktarda kahve, kavrulduktan sonra dibekte dövülür, gümgüm içerisinde kaynatılır, süzülür ve bir başka gümgüme alınarak tekrar kaynatılarak süzülür ve dinlenmeye bırakılır. Bir süre dinlendirilen sıvı içerisine kahve atılır ve kaynatılır. Aynı işlemler kıvamını buluna kadar tekrar tekrar yapılır ve sonrasında kahve, ibriğine alınarak servis yapılır. İkram edilen kahve, öncelikle ikram eden tarafından içilerek tadına bakılır ve kahve iyi ise fincanda iz kalır, kahve sahibi fincanı eline tutar. Her misafire 2’den az ikram edilmez ve fincan içerisine oldukça az miktarda kahve konur. Şanlıurfa’da içtiğiniz acı kahvenin, kendine özgü kuralları bulunmaktadır. Kahveyi içtikten sonra fincanı kesinlikle bir yere koymadan dağıtan kişiye geri vermeniz gerekir. Aksi taktirde, hareketiniz çok büyük hakaret anlamına gelir ki eski zamanlarda, eğer kahveyi dağıtan bekar ise evlendirilmesi ya da fincanın içinin altın ile doldurup geri verilmesi ile cezalandırıldığı bilinmektedir.
Lebeni Çorbası
Bir tencereye konulan dövme, üzerine bir miktar su konularak kaynatılır ve suyunu çektikten sonra önceden ıslatılmış olan nohut ile karıştırılarak pişirilmesi ile hazırlanır ve üzerine yoğurt dökülerek soğuk olarak servis yapılır.
Urfa Kebabı
İki kere çekilmiş olan koyun kıymasının, küçük küçük doğranmış domates, rendelenmiş soğan, zentinyağı, tuz, baharat ve maydanoz ile karıştırılarak yoğurulmasından sonra parmak uzunluğunda yapılan köftelerin şişlere geçirilmesi ile hazırlanır. Kuvvetli ancak alevsiz kömür ateşi üzerinde çevirilerek pişirilir ve iri pide parçaları şeklinde doğranarak servis yapılır.
Ağzı Yumuk
Birçok yöresel lezzetli tatlara sahiplik eden Şanlıurfa’nın etli yemeklerinden biri de “Ağzı Yumuk”tur. Bir avuç içi kadar olan hamurun içine kıymanın konulması ve yağda kızartılmasıyla yapılan bu yemeğin böreğe benzer oldukça güzel bir tadı bulunmaktadır. Avuç içi büyüklüğünde hamur açılır ve içine yeteri miktarda kıyma konulur ve kızartılır. Pişme kıvamına geldiğinde ara sıcak yemeği olarak servis edilir.
Bostana
Etli yemekleri ve kızartmalarıyla tanınan Urfa yöresinde meşhur salata yemekleri de bulunmaktadır. Bunların en meşhur olanlarından biri de “Bostana”dır. Özellikle mangalda yapılan yemeklerle tat anlamında bir uyum sağlayan bu salatanın yapılışında domates, salatalık, biber ve maydonoz kullanılır.
Yorum yap